Turkije Reisverslag: Midden Anatlolië
| Dit reisverslag is onderdeel van een serie reisverhalen, allen gemaakt tijdens een lange reis van november 2007 tot mei 2009. |
> Naar Afyon
15-08-2008 Na een weekje strand en wat cultuur aan de Noordelijke Egeïsche zee hebben we gisteren nog Peters verjaardag gevierd in Istanbul, waar we ook onze trip met Peters ouders begonnen waren. Vanochtend zijn we elk weer onze eigen kant op gegaan: zij vlogen na ruim twee weken terug naar Nederland, wij stapten in de bus naar Afyon.Het busreizen is iets waar we maar niet aan kunnen wennen in Turkije. In vergelijking met de tot de graat versleten barrels met natuurlijke airco van Zuid-Oost Azië zijn de bussen hier ware ruimteschepen. De stoelen zijn voorzien van in hoogte verstelbare rugleuningen, voetensteunen en voorgevormde zitvlakken. Er is speciaal een steward (met vlinderstrik!) aan boord om je elk uur van een natje en een droogje te voorzien en de wegen zijn met een gladgestreken soort asfalt bedekt waar ze in Kyrgyzstan alleen maar van kunnen dromen.
Toch stappen we ook vandaag in Afyon weer uit met hoofdpijn en dikke enkels. Zijn we de afgelopen maanden allergisch geworden voor luxe, of zijn de voorgevormde stoelen toch niet helemaal orthopedisch verantwoord voor ons? We weten het niet, maar we missen ze wel... de rokende, toeterende, soms-niet-meer-harder-dan-40-kunnende fossielen die ze in de rest van Azië bus noemen. Ook de medereizigers met hun halve huishouden aan bagage EN hun hele veestapel, die dan overal gestopt wordt waar nog maar een gaatje te vinden is missen we. En waarom is alles hier zo netjes, schoon en saai aan de kant van de weg? Waar zijn de geurende bakjes eten, waarvan je geen idee hebt wat het precies is, die door het raam onder je neus worden gedrukt? Of zouden ze daarmee gestopt zijn omdat het raam niet open kan vanwege de airco? Al met al is het een beetje een saai geheel, dat busreizen in Turkije.
De afwisselende landschappen tussen Istanbul en Afyon weten onze verveling toch enigszins te verdrijven. Zodra we verder van de Marmara zee komen is het elk kwartier weer heel anders wat we zien. Gele heuvels met pas geoogst graan worden afgewisseld met rotsachtige bergen en witte kalkgrond. Ook zien we her en der al wat van de grillige punten waar Cappadocië om bekend staat. Bebouwing is er in dit deel van het land haast niet.
Om half 7 komen we in het goudkleurige laatste zonlicht in Afyon aan, waar we aangenaam verrast worden door het enthousiasme van de mensen, die blijkbaar nog niet vaak buitenlandse toeristen hebben gezien. Toch kennen de meesten wel een standaard zinnetje Engels en dus hebben we aan het eind van onze eerste straat al zo'n 6 keer verteld dat we uit Hollanda komen. Ook de man van het tentje waar we gaan eten vertelt trots dat hij Engels kan. Hij legt uit (in vloeiend Turks) dat we 4 gerechten mogen kiezen voor 4 Lira: "Eins, zwei, drei, fünf".
Dat de rijkdom van Istanbul hier nog niet is doorgedrongen zien we aan de sjofele kleding van de oude mannetjes die voortschuifelen over de stoep en de families die tussen het afval zoeken naar bruikbare spullen. Ook zijn er veel mensen die met een zelfgemaakt kraampje wat proberen te verdienen: sieraden, vis en kleding; alles is op straat te koop.
16-08-2008 Al vroeg is het weer zonnig en warm, de lucht nog altijd strakblauw. We lopen wat rond in de wijk onderaan de 200 meter hoge, bizarre, kale rots met het Middeleeuwse kasteel er bovenop. Deze wijk is de oudste van de stad, met Ottomaanse huizen van hout en klei gemaakt. Sommigen zijn in een vergevorderd stadium van verval, maar veel van hen zien er nog prachtig uit en ze zijn in mooie kleuren geschilderd. Kinderen spelen er in de deuropening en moeders hangen de was aan een lijntje aan de voorgevel. Mannen van elke leeftijd zitten in de ochtendzon op hekjes te praten.
We besluiten om met de beklimming van de heuvel te wachten tot het in de late namiddag wat koeler wordt en nemen eerst een kijkje bij de 15de eeuwse Imaret Camii, de oudste moskee van de stad met een eigen badhuis.
Het grootste deel van de middag brengen we in ons hotel door, pas om half 6 is de temperatuur genoeg gezakt om ons aan de klim van 700 treden naar het kasteel te wagen. In de volkswijk, aan de voet van de heuvel, komen de kinderen ook weer naar buiten om te spelen en Yvonne maakt een paar foto's van één van hen. Om het meisje op haar gemak te stellen en om te proberen iets van een lachje op het serieuze gezicht te brengen praat ze tegen haar, uiteraard als altijd bij kinderen en oude mensen, gewoon in het Nederlands. Het gewenste effect blijft uit, op de foto gaan is hier nog een serieuze zaak, misschien voor jonge kinderen zelfs een beetje eng. Een grotere jongen roept behulpzaam: "she no English". Nou, dat valt ons wel weer tegen van een 5-jarige. 
Dan moeten we er toch aan geloven en al zwetend beginnen we aan de klim. Het is best een pittige inspanning en een half uur later naderen we uitgeput de top. Het uitzicht delen we met enkele Turkse families die ook naar boven geklommen zijn en is echt geweldig. 
We kijken 360 graden uit over de hele stad en de weide omtrek. Van het originele kasteel is niet veel meer over, van dichtbij is duidelijk te zien dat vrijwel alles kort geleden opnieuw opgebouwd is. Wel zien we waar de bouwmaterialen voor het oorspronkelijke verdedigingswerk uit de rots gehouwen zijn en enkele kleine stukjes van de oude muur staan nog overeind. Voor de zon onder gaat dalen we weer af naar de stad, de heuvel is namelijk niet verlicht 's avonds.
> Verder naar Nigde
17-08-2008 We slapen uit, want pas om 12.15 uur gaat de eerste bus in de richting die wij uit willen, de bus op de onchristelijke (of onislamitische?) vertrektijd van 6.00 uur niet meegerekend. Onze bus heeft ook nog wat vertraging, dus om 12.30 uur rijden we eindelijk Afyon uit. We worden weer verrast met een aangenaam Eau de Cologne geurtje uit een flesje, waar de steward mee langs komt lopen en waarmee je geacht wordt je handen uitgebreid in te smeren. Turken blijken namelijk een uitgesproken voorliefde te hebben voor geurtjes. Zo hangt er in het internetcafé een soort van Brise-elk-half-uur-een-nieuw-stinkje-apparaat en wordt er in de bus regelmatig een flinke hoeveelheid spray in de airco gespoten. Mannen ruiken vaak overmatig naar aftershave en vrouwen naar parfum. Er gaat niets boven een flinke dosis geur uit een flesje of spuitbus hier.
De landschappen zijn plat en saai en soms echt woestijnachtig. Dorpjes worden steeds eenvoudiger en de huizen zijn vaak niet meer dan kleien hutjes met een dak van riet en leem.
Aan het eind van de middag stappen we over en precies om 19.30 uur stappen we uit op het busstation van Nigde. We zijn blij dat het busstation van deze stad eens niet kilometers buiten de stad ligt en dat we gewoon, lekker makkelijk, naar het dichtstbijzijnde hotel kunnen lopen. Dit hotel is meteen ook het duurste van de stad, maar we besluiten onszelf even een keer te verwennen. Turkije is een groot land en de reistijden zijn niet gering, dus af en toe een beetje luxe kan geen kwaad.
> Rotskerk van Gümüsler
18-08-2008 In de relatieve koelte van de ochtend bezoeken we de rotskerk van Gümüsler. Bijzonder om te zien dat, net als de Boeddisten in China gedaan hebben, ook de Christenen hier voor hun geloof uren in de rotsen hebben staan hakken. Vreemd ook dat twee bevolkingsgroepen op zo'n afstand van elkaar blijkbaar hetzelfde idee hebben gehad. Behalve een kerk met verschillende losse ruimtes zijn ook een hele ondergrondse stad en een heel stel bovengrondse woningen uitgehouwen. Het is een indrukwekkend geheel waar we in alle rust van kunnen genieten, want van andere toeristen is hier weer eens geen spoor.Als we terug zijn in de stad bekijken we nog de moskee en het fort op de heuvel en een andere moskee in het centrum. Dan wordt het weer erg heet en we brengen de middag in onze kamer door.
19-08-2008 Zo stiekempjes-aan begint het hier toch weer wat op Azië te lijken. "Müze?" (museum) Grote glimlach, "go straight and ... ehm... left", met een hand enthousiast naar rechts zwaaiend. Bordjes staan er natuurlijk niet, of toch wel, een hele ouwe... wijzend naar de verkeerde straat. Uiteindelijk loopt een man een blokje met ons mee om ons het juiste gebouw te wijzen. Aan de buitenkant zou je ook totaal niet zeggen dat dit een museum is, maar binnen worden we aangenaam verrast door de interessante voorwerpen van de Grieken, Romeinen, Byzantijnen en Ottomanen. Het meest indrukwekkend zijn 5 nog erg goed in tact zijnde mummies, waar zelfs de wimpers en leerachtige huid nog op zitten.
> Naar Göreme
Na het museumbezoek checken we uit in ons hotel en nemen we de bus naar Göreme, onze volgende bestemming. Na een overstap en nog een half uurtje bussen zien we plotseling de vallei met de honderden rotsige punten voor ons liggen, een onvergetelijk gezicht. We zijn er. Het is heet en als we een paar keer te horen hebben gekregen dat de private rooms vol zitten doen we net als in Kyrgyzstan en proberen we een pension bij mensen aan huis. Zij hebben nog plek zat en de kamer is schoon en netjes. Ook mooi meegenomen is dat we nu de helft betalen van de drukke, lawaaiige guesthouses die wél in de Lonely Planet staan.We doen verder niet veel meer vandaag, een beetje luieren op z'n tijd is ook wel lekker.
> Cappadocië
20-08-2008 Om 20 over 7 worden we wakker van een vreemd geluid. Er vliegen luchtballonnen over ons huis. De rotsachtige punten schijnen er vanuit de lucht heel erg mooi uit te zien en elke ochtend gaan tientallen mensen in een ballon de lucht in. Wij blijven met beide benen op de grond en wandelen naar het Göreme openlucht museum, een verzameling kerken en kloosters in de rotsen, waarvan sommige nog uitzonderlijk mooie fresco's hebben.
's Middags nemen we de bus naar Uçhisar, waar ze naast een groot aantal rotswoningen ook een enorm kasteel uit het steen hebben uitgehakt. Het gevaarte torent overal bovenuit en is een ware gatenkaas, waar je via een serie trappen bovenop kunt komen. Van boven heb je zicht op heel Cappadocië en in de verte zien we Göreme liggen. We dalen weer af, omdat we het kasteel net iets te hoog vinden om alles goed te zien en lopend door het Cappadosische maanlandschap gaan we terug naar ons pension.
21-08-2008 Het is een dag van wilde plannen, maar uiteindelijk weinig aktie. Ach, dat mag ook wel weer een keertje dachten we zo.
> Malatya
22-08-2008 We willen proberen in Kayseri een vroege bus naar Malatya te nemen, maar als we aankomen blijkt de eerstvolgende bus pas 3 uur later te gaan. Balen! Gelukkig is er internet op het busstation en zo hoeven we ons dus niet te vervelen.
Als we eindelijk vertrekken worden de landschappen steeds droger en de heuvels kaler en hoger. Soms zien we een blauw meertje tussen de bergen door. Tegen de avond staan we dan op het busstation in Malatya en meteen worden we geholpen de juiste bus naar de stad te nemen. Ook als we in het centrum uitstappen hebben we onze reisgids nog maar nauwelijks gepakt om ons te oriënteren of er wordt al van meerdere kanten hulp aangeboden. Zo hebben we, dankzij de vriendelijke Turken, al snel een goed en betaalbaar hotel gevonden.
> Vriendelijke Turken
23-08-2008 Ook de bus naar het dorpje Yesilyurt hoeven we niet zelf te zoeken, we worden er door een jongen heen gebracht. Een andere passagier in de bus vertelt ons dat zijn vader in Yesilyurt woont en hij wijst ons waar we er het beste uit kunnen. Zijn uitnodiging voor thee slaan we af, we willen graag aan de wandel.
We zien in het dorp verschillende mooie, oude houten huizen en als we een volgende bocht om gaan staan we ineens voor een eeuwenoude moskee met een houten minaret. De moskee wordt gerestaureerd en de bouwvakkers roepen hard dat we thee moeten komen drinken. We zijn nu al blij dat dit een Moslimland is, wat zou er van ons worden als al deze gastvrije Turkse mensen LaoLao of andere zelfgestookte drank zouden drinken...
We horen dat de moskee al in 1338 gebouwd is en zo te zien is de laatste restauratieronde al een hele tijd geleden. Yvonne neemt foto's en joviaal biedt één van de mannen aan dat ze in de houten minaret mag klimmen om foto's van boven te nemen. Bezorgd vragen wij ons af of Allah dit wel zo'n goed idee zal vinden, maar als de aanwezige dorpsoudste ook goedkeurend knikt waagt ze het erop en klimt naar boven. Het ding schudt behoorlijk heen en weer, maar biedt een mooi uitzicht over het dorp.Als we afscheid hebben genomen duurt het niet lang of we krijgen een lift aangeboden. Wij lopen echter liever naar Gündüzbey, het volgende dorp, dan zien we nog wat van de omgeving. Bij de slagerij van Gündüzbey krijgen we elk een beker Ayran, zoute yoghurt, in de handen gedrukt en vol belangstelling worden we door de mannen die gezellig buiten zitten gade geslagen. We zijn nog niet ver, of een vrouwtje roept alweer "çay". We doen maar even of we niks horen, want anders komen we nooit ergens en we wandelen wat rond. Als we op de terugweg langs een huis komen waar we eerder de bewoners gegroet hebben worden we binnen gevraagd. We kunnen eigenlijk niet weigeren en voor we het weten drinken we zelfgemaakte kersensap en krijgen we perziken, druiven en gedroogde abrikozen uit eigen tuin voorgezet. Rond als een ton lopen we terug naar een bushalte, waarbij we niet op of om kijken; stel je voor dat we nóg meer moeten eten of drinken! De bus komt al snel, maar bij de volgende halte ontkomen we er niet aan: een man met een grote zak net geplukte abrikozen stapt in en natuurlijk moeten we daarvan proeven. Er slechts één nemen is geen optie, dus na elk twee abrikozen lachen we en steken goedkeurend onze duim omhoog.
Terug in Malatya stappen we over op een andere bus, want we willen nog wat zien van de oude stad met zijn karavanserai, medressa en bekende Ulu moskee. Ook dit keer hoeven we niet zelf te zoeken, maar een oud mannetje loopt met ons mee om de weg te wijzen naar de moskee. Bij het afscheid nemen krijgen we elk nog een pruim en een perzik toegestopt. Hmmm, lekker! De moskee is kort geleden hersteld en de oude mozaïeken zien er erg mooi uit. De rest van de oudheden vinden we niet erg bijzonder en ze liggen ook ver uit elkaar. Bij 37 graden vinden wij het weer welletjes voor vandaag. We lopen terug naar waar we uit de bus zijn gestapt. Als we nog maar een paar minuten op een bus staan te wachten stopt er een auto die z'n raampje open heeft: "city?" Uhm... ja. Wijsvinger naar de achterbank. We stappen in en weg zijn we. De jongen spreekt verder geen woord Engels, maar vind het duidelijk leuk ons mee te nemen. Als bedankje geven we hem een pruim, haha.
> Meer Info
Op onze Turkije info pagina is veel nuttige informatie te vinden over Turkije en neem ook eens een kijkje bij onze Centraal Anatolië foto's.